GIỚI THIỆU VỀ KHU VỰC LIÊN MINH CHÂU ÂU VÀ ĐẠO LUẬT TRÍ TUỆ NHÂN TẠO

1. Giới thiệu về khu vực Liên minh châu Âu và sự phát triển của chính sách pháp luật Trí tuệ nhân tạo trên bản đồ thế giới

Liên minh Châu Âu (EU) là một liên minh kinh tế và chính trị bao gồm 27 quốc gia thành viên nằm ở châu Âu. EU được thành lập vào năm 1993 với mục tiêu thúc đẩy hợp tác kinh tế và chính trị giữa các quốc gia thành viên.

Về mặt địa lý, EU bao phủ phần lớn lục địa châu Âu, với diện tích hơn 4 triệu km² và dân số hơn 741 triệu người. EU là nền kinh tế lớn thứ ba thế giới (sau Mỹ và Trung Quốc) theo GDP danh nghĩa và là một trong những khu vực thương mại quan trọng nhất trên thế giới. 

Trong những năm gần đây, EU đã đóng vai trò tích cực trong việc định hình Chính sách Trí tuệ Nhân tạo (AI), bao gồm các sáng kiến sau:

• Năm 2018, EU đã công bố Kế hoạch Phối hợp về Trí tuệ Nhân tạo (AI). Đây là cam kết chung giữa Ủy ban Châu Âu, các Quốc gia Thành viên EU, Na Uy và Thụy Sĩ nhằm tối đa hóa tiềm năng cạnh tranh toàn cầu của châu Âu. Kế hoạch ban đầu xác định các hành động và công cụ tài trợ cho việc áp dụng và phát triển AI trên các lĩnh vực, đồng thời khuyến khích các Quốc gia Thành viên xây dựng chiến lược quốc gia  riêng của mình.
• Năm 2020, EU công bố Sách Trắng về Trí tuệ Nhân tạo (AI), định nghĩa khuôn khổ pháp lý và đạo đức cho thị trường này đối với các nước thành viên. Ủy ban Châu Âu (EC) cam kết thúc đẩy việc sử dụng AI và giải quyết các rủi ro liên quan đến việc sử dụng công nghệ mới này. Ban đầu, EC áp dụng "luật mềm" với việc ban hành Các Nguyên tắc Đạo đức về AI Không ràng buộc và Các khuyến nghị về Chính sách và Đầu tư vào năm 2019. Kể từ đó, EU đã bắt đầu quá trình thay đổi cách tiếp cận, hướng tới các quy định liên quan đến AI, kêu gọi các thành viên phát triển các quy tắc hài hòa để phát triển thị trường này.
• Tháng 4 năm 2021, Ủy ban Châu Âu đã đề xuất Khung quy định đầu tiên của EU về AI. Theo đó, các hệ thống AI có thể được sử dụng trong các ứng dụng khác nhau sẽ được phân tích và phân loại theo mức rủi ro mà chúng gây ra cho người dùng. Các mức độ rủi ro khác nhau sẽ tương ứng với mức độ nghĩa vụ.  

Những diễn biến mới nhất của Luật Trí tuệ Nhân tạo (AI) của EU

Vào ngày 13 tháng 3 năm 2024, sau 5 năm đàm phán, Nghị viện Châu Âu đã chính thức thông qua Luật Trí tuệ Nhân tạo (AI). Đây là luật đầu tiên trên thế giới có quy định toàn diện về lĩnh vực AI, đóng vai trò như kim chỉ nam cho các quốc gia khác trong việc quản lý công nghệ phát triển nhanh chóng này.

Nội dung chính của Luật AI là phân loại các hệ thống AI theo mức độ rủi ro:

• Rủi ro không chấp nhận được: Cấm sử dụng AI cho các mục đích như nhận dạng cảm xúc trong trường học hoặc hệ thống quét khuôn mặt diện rộng của cảnh sát.
• Rủi ro cao: Áp dụng các biện pháp quản lý nghiêm ngặt đối với AI trong lĩnh vực y tế, lưới điện và nước, v.v.
• Rủi ro hạn chế: Yêu cầu minh bạch về hoạt động của các hệ thống AI.
• Rủi ro thấp: Áp dụng các yêu cầu tự nguyện và quy tắc ứng xử.

Các công ty có thể lựa chọn tuân thủ các yêu cầu tự nguyện và quy tắc ứng xử. Những công ty không tuân thủ các quy định bắt buộc có thể bị phạt tới 35 triệu euro hoặc 7% tổng doanh thu, tùy thuộc vào vi phạm và quy mô của công ty.

Nghị viện Châu Âu cũng đã đề xuất thành lập Văn phòng Trí tuệ Nhân tạo (AI). Đây là một cơ quan mới của EU nhằm hỗ trợ việc áp dụng thống nhất Luật AI, hướng dẫn và phối hợp các cuộc điều tra xuyên biên giới chung.

Các quy định liên quan đến các mô hình AI như ChatGPT sẽ có hiệu lực sau 12 tháng kể từ ngày luật được ban hành chính thức. Sau đó, các công ty phải tuân thủ hầu hết các quy định khác sau hai năm. Luật dự kiến được áp dụng sau khi được các quốc gia thành viên EU thông qua vào tháng 4 và được công bố chính thức vào tháng 5 hoặc tháng 6 năm 2024. 

Nguồn: Luật Trí tuệ Nhân tạo, Tất tần tật những gì bạn cần biết để hiểu và tuân thủ luật của EU về AI, France Digitale, Wavestone và Gide.

 Tầm quan trọng của Luật Trí tuệ Nhân tạo (AI) của EU

Một số điểm nổi bật của Luật Trí tuệ Nhân tạo (AI) của EU:

• Phân loại rủi ro: Luật AI phân loại các ứng dụng AI thành bốn nhóm rủi ro (phương pháp dựa trên rủi ro): không rủi ro, rủi ro thấp, rủi ro cao và rủi ro không chấp nhận được. Các ứng dụng AI thuộc các nhóm rủi ro khác nhau sẽ phải tuân thủ các yêu cầu quy định khác nhau.
• Yêu cầu minh bạch: Luật AI yêu cầu các nhà phát triển và triển khai AI cung cấp thông tin rõ ràng về hệ thống AI của họ, bao gồm cách thức hoạt động, dữ liệu được sử dụng và các rủi ro tiềm ẩn.
• Giám sát thị trường: Luật AI thiết lập một hệ thống giám sát thị trường mới để đảm bảo các hệ thống AI tuân thủ các yêu cầu quy định.
• Thực thi pháp luật: Luật AI trao quyền cho các cơ quan quản lý quốc gia thực thi các điều khoản của luật và áp dụng các biện pháp trừng phạt đối với các vi phạm.

Luật này dự kiến sẽ có tác động đáng kể đến việc phát triển và sử dụng AI ở châu Âu và trên toàn thế giới.

4. Tác động của Luật Trí tuệ nhân tạo đối với các doanh nghiệp công nghệ Việt Nam cung cấp sản phẩm sang thị trường EU

Luật AI có thể tác động đáng kể đến các doanh nghiệp công nghệ Việt Nam, đặc biệt là các doanh nghiệp có khách hàng ở thị trường EU như sau: 

• Tuân thủ quy định: Doanh nghiệp sẽ cần tuân thủ các yêu cầu quy định mới của Luật AI, bao gồm phân loại rủi ro cho hệ thống AI, đảm bảo tính minh bạch, thực hiện các biện pháp bảo mật và tuân thủ các yêu cầu quy định đối với việc ghi dữ liệu. Việc tuân thủ các quy định này có thể đòi hỏi doanh nghiệp phải đầu tư vào nguồn lực, thay đổi quy trình hoạt động và phát triển các công nghệ mới.
• Tăng chi phí: Việc tuân thủ các yêu cầu quy định mới có thể làm tăng chi phí cho doanh nghiệp, bao gồm chi phí cho các hoạt động pháp lý, tuân thủ và kỹ thuật. Điều này có thể ảnh hưởng đến lợi nhuận của doanh nghiệp và dẫn đến việc tăng giá sản phẩm và dịch vụ.

Tuy nhiên, Luật AI cũng có thể mang lại một số cơ hội cho các doanh nghiệp công nghệ Việt Nam. Doanh nghiệp có thể phát triển các sản phẩm và dịch vụ AI tuân thủ các yêu cầu của EU đặt ra, điều này có thể giúp doanh nghiệp tiếp cận thị trường EU tốt hơn và từ đó mở rộng tệp dữ liệu khách hàng. Ngoài ra, các doanh nghiệp có thể tham gia vào các dự án nghiên cứu và phát triển AI do EU hỗ trợ.

Luật Trí tuệ Nhân tạo (AI) của EU có thể có cả tác động tích cực và tiêu cực đối với các doanh nghiệp công nghệ Việt Nam. Do đó, các công ty cần chủ động tìm hiểu về Luật AI, đánh giá tác động của luật đến hoạt động kinh doanh của mình và xây dựng các chiến lược phù hợp để tuân thủ và tận dụng các cơ hội mà luật mang lại.

5. Tại sao cần tuân thủ Luật Trí tuệ Nhân tạo (AI) của EU? Humane AI Asia có thể hỗ trợ khách hàng như thế nào?

Đối với các doanh nghiệp, đặc biệt là các doanh nghiệp công nghệ Việt Nam có khách hàng ở thị trường EU, việc tuân thủ Luật AI là cần thiết vì những lý do sau:

• Tính bắt buộc: Luật Trí tuệ Nhân tạo (AI) của EU là luật có hiệu lực tại tất cả các quốc gia thành viên EU. Việc không tuân thủ luật này có thể dẫn đến các biện pháp trừng phạt nghiêm khắc, bao gồm phạt tiền và cấm kinh doanh.
• Xây dựng hình ảnh doanh nghiệp: Tuân thủ Luật Trí tuệ Nhân tạo (AI) của EU sẽ giúp các doanh nghiệp xây dựng hình ảnh uy tín, hoạt động có trách nhiệm và tuân thủ pháp luật. Điều này có thể nâng cao lòng tin giữa khách hàng và đối tác, đồng thời thu hút khách hàng mới.
• Khuyến khích phát triển AI có trách nhiệm: Luật Trí tuệ Nhân tạo (AI) của EU khuyến khích phát triển AI có trách nhiệm và đạo đức. Việc tuân thủ luật này sẽ giúp các doanh nghiệp tham gia vào các dự án nghiên cứu và phát triển AI được EU hỗ trợ, và góp phần thúc đẩy đổi mới sáng tạo trong lĩnh vực AI.

Humane AI Asia là công ty cung cấp các giải pháp và dịch vụ tư vấn về AI có trách nhiệm và đạo đức. Humane-AI Asia có thể hỗ trợ khách hàng tuân thủ Luật Trí tuệ Nhân tạo (AI) của EU và các quy định liên quan đến AI khác, cũng như phát triển và triển khai các hệ thống AI an toàn, bảo mật, minh bạch và có trách nhiệm. Dưới đây là một số dịch vụ cụ thể mà Humane AI Asia có thể cung cấp cho khách hàng:

• Đánh giá tác động tiềm ẩn của AI đối với doanh nghiệp và khách hàng của họ.
• Phát triển Chiến lược AI Có Trách nhiệm phù hợp với mục tiêu kinh doanh của khách hàng.
• Tư vấn về các yêu cầu, thủ tục trong Luật AI
• Phát triển các hệ thống AI an toàn, bảo mật, minh bạch và có trách nhiệm.
• Triển khai các giải pháp AI giúp khách hàng tuân thủ các yêu cầu quy định.
• Cung cấp các công cụ và tài nguyên để giúp khách hàng quản lý rủi ro AI.
• Cung cấp chương trình đào tạo AI có Trách nhiệm cho nhân viên của khách hàng.
• Nâng cao nhận thức về các vấn đề đạo đức liên quan đến AI.
• Thúc đẩy văn hóa Trí tuệ nhân tạo có trách nhiệm tại các doanh nghiệp.

Tài liệu tham khảo: Luật Trí tuệ Nhân tạo (AI) của EU: Quy định đầu tiên về trí tuệ nhân tạo, Nghị viện châu Âu. 

—

Mọi thông tin chi tiết, vui lòng liên hệ: 

Fanpage: Humane-AI Asia

LinkedIn: https://www.linkedin.com/company/humane-ai-asia/  

Website: https://www.humane-ai.asia/ 

Email: info@humane-ai.asia